9 grudnia 2023 r. odbyła się kolejna edycji Wielkopolskiego Forum Pamięci Narodowej, które zorganizował Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Poznaniu, gdzie gościem był również Wójt Gminy Dopiewo Paweł Przepióra. W tym roku tematem przewodnim spotkania były niemieckie zbrodnie na tych najsłabszych, pacjentach szpitali psychiatrycznych i domów opieki, a także wycieńczonych więźniach obozów koncentracyjnych. Głównym motywem forum była historia zlokalizowanego na terenie Górnej Austrii w gminie Alkoven Zamku Śmierci Hartheim. Ponadto rozmawiano także o Forcie VII w Poznaniu i pierwszej komorze gazowej uruchomionej przez Niemców w okupowanej Europie. Gościem specjalnym był Mag. Florian Schwanninger, Dyrektora Miejsca Nauki i Pamięci Zamku Hartheim, który przedstawił polskim odbiorcom historię tego miejsca i zaprezentował funkcjonowanie tam obecnie Miejsca Pamięci. Forum od lat cieszy się dużym zainteresowaniem uczestników z uwagi na jego edukacyjny i społeczny charakter oraz tematykę poruszanych na nim zagadnień
Na Forum Wójt Paweł Przepióra miał okazję przedstawić również projekt, który zrealizowała Gmina Dopiewo pn. Oznakowanie Szlaku Pamięci Narodowej w Lasach Zakrzewsko-Palędzkich w Gminie Dopiewo. Fundusze na ten cel zostały pozyskane z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Projekt polegał na oznakowaniu drogi do miejsca pamięci na Szlaku Pamięci Narodowej w kompleksie leśnym na terenie Gminy Dopiewo jakim są Lasy Zakrzewsko-Palędzkie oraz wydaniu gry i broszury upamiętniającej te wydarzenia. W wyniku realizacji projektu na ścieżkach i duktach leśnych zostały zamontowane zostało 25 słupków drewnianych o wysokości 1,2 m nad ziemią oznakowane flaga biało czerwoną z napisem Szlak Pamięci Narodowej, kierujące strzałkami wzdłuż Szlaku Pamięci Narodowej. Ponadto zostało zamontowanych 8 tablic informacyjnych ze wskazaniem położenia kwater i ich rozmieszczeniem historycznym. Została również wydana gra edukacyjna TAJEMNICE LASU oraz broszura pn. Niemieckie Zbrodnie w Lasach Palędzia i Dąbrówki k. Zakrzewa w latach 1939-1942 (Lasy Zakrzewsko-Palędzkie).
To tutaj w okresie II wojny światowej zostało zamordowanych przez Niemców, w masowych egzekucjach, do kilkunastu tysięcy Polaków. Byli to głównie więźniowie poznańskiego Fortu VII: powstańcy wielkopolscy, naukowcy, studenci, harcerze, nauczyciele, duchowni, ziemianie, urzędnicy, działacze społeczni i polityczni. Ginęli od strzałów w tył głowy. Ciała zakopywano w dołach śmierci. W 1944 r. Niemcy, opuszczając teren, próbowali zatrzeć ślady zbrodni – wykopywali szczątki ofiar, palili i ponownie zakopywali, a teren obsadzali drzewami. Po wojnie część miejsc udało się zidentyfikować. Zacieranie śladów przez Niemców uniemożliwiło ustalenie dokładnej liczby zamordowanych, których mogło być od kilku do kilkunastu tysięcy. Las stał się dla nich zbiorową mogiłą.
Zachęcamy do wędrówek szlakiem (długość 5 km) na którym znajdują się oznaczone do tej pory 4 miejsca pamięci: Kwatera Studentów Uczelni Poznańskich, Kwatera Siedmiu Grobów, Kwatera Zapomniana i Kwatera Duchownych.
Gmina Dopiewo od wielu lat wspiera wszelkie inicjatywy związane z kultywowaniem tego miejsca pamięci. „Tajemnice” to wydarzenie patriotyczne, które odbywa się 14 czerwca w Narodowym Dniu Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady oraz Gminne obchody Narodowego Dnia Niepodległości. Gmina wspiera także Marsz Pamięci w lasach Zakrzewsko – Palędzkich organizowany przez Stowarzyszenie Miłośników Dopiewca Sami Swoi.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego. Wartość projektu: 50 000,00 zł, dofinansowanie: 32 000,00 zł w ramach Funduszu Promocji Kultury.
Tekst i zdjęcie: Aneta Sobczak
