Gmina Dopiewo podpisała w kwietniu 2023 r. porozumienie z Wojewodą Wielkopolskim w sprawie powierzenia obowiązku utrzymania grobów i cmentarzy wojennych. Jesienią zostaną przeprowadzone badania nieinwazyjne w Lasach Palędzia i Dąbrówki k. Zakrzewa., których celem jest oznaczenie grobów masowych z okresu II wojny światowej. W latach 1939-1945 Niemcy przeprowadzili masowe egzekucje głównie więźniów poznańskiego Fortu VII. Byli to: powstańcy wielkopolscy, profesorowie Uniwersytetu Poznańskiego, studenci, harcerze, nauczyciele, duchowni, ziemianie, urzędnicy, działacze społeczni i polityczni. W egzekucjach zginęło od kilku do kilkunastu tysięcy osób.

Odkrycie i oznaczenie mogił

Po zakończeniu wojny komisja pod przewodnictwem ówczesnego wójta Gminy Dopiewo - Stanisława Bąkowskiego, na zlecenie sądu grodzkiego, odkryła i oznaczyła 18 masowych mogił znajdujących się w tych lasach. Do dziś przetrwały trzy upamiętnienia: Kwatera Duchownych (1 mogiła), Kwatera Studentów Uczelni Poznańskich (1 mogiła) oraz Kwatera Siedmiu Grobów (7 mogił). 

Kwatera Zapomniana

W najnowszych badaniach Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu okazało się, że brakuje upamiętnienia 9 mogił odnalezionych w 1945 r. Lokalizacje tych grobów nie zachowały się do naszych czasów. Kilka lat temu, w miejscu gdzie mogą się znajdować, w oparciu o ostatnie relacje żyjących okolicznych mieszkańców i działania społeczne, ustawiono symboliczny głaz, który nazwano Kwaterą Zapomnianą. 

Planowane badania nieinwazyjne

W oparciu o najnowszą wiedzę i konsultacje z naukowcami planuje się przeprowadzenie badań wyznaczonych terenów leśnych metodami nieinwazyjnymi, które mogą ujawnić i pomóc dokładnie oznaczyć na podstawie przeprowadzonych badań archiwalnych wszystkie jamy grobowe znajdujące się w tych lasach. Wyniki badań przybliżą badaczy do poznania potencjalnych miejsc pochówków oraz przeprowadzenia tam w przyszłości ekshumacji. Zastosowane zostaną dwie metody badawcze: lotniczy skaning laserowy (nalot wiatrakowca na określony obszar leśny) oraz metoda geometryczna (metoda naziemna).

Aneta Sobczak
fot. Michał Juskowiak

Kwoty projektu:

Wartość dofinansowania: 62 000 zł