Gmina Dopiewo przeprowadzi jesienią badania na terenie Lasów Zakrzewsko - Palędzkich, które mogą wskazać dokładne miejsca występowania dodatkowych mogił zbiorowych. Zdaniem poznańskiego IPN  brakuje 9 z 18 mogił oznaczonych po II wojnie światowej. Urząd Gminy Dopiewo pozyskał na ten cel dotację od Wojewody Wielkopolskiego.

Jesienią zostaną przeprowadzone badania nieinwazyjne w Lasach Zakrzewsko - Palędzkich (nazwy historyczne: Las Dąbrówki i Las Palędzie), których celem jest oznaczenie "zaginionych" grobów masowych z okresu II wojny światowej. 

W latach 1939-1945 Niemcy przeprowadzili masowe egzekucje głównie więźniów Fortu VII, byli to: powstańcy wielkopolscy, profesorowie Uniwersytetu Poznańskiego, studenci, harcerze, nauczyciele, duchowni, ziemianie, urzędnicy, działacze społeczni i polityczni. W tych egzekucjach zginęło od kilku do kilkunastu tysięcy osób. 

Po zakończeniu wojny komisja pod przewodnictwem ówczesnego wójta Dopiewa Stanisława Bąkowskiego na zlecenie sadu grodzkiego odkryła i oznaczyła 18 masowych mogił znajdujących się w tych lasach. Do dnia dzisiejszego przetrwały trzy upamiętnienia: Kwatera Duchownych (1 mogiła), Kwatera Studentów Uczelni Poznańskich (1 mogiła) oraz Kwatera Siedmiu Grobów (7 mogił). 

Z ustaleń Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu wynika, że brakuje upamiętnienia 9 mogił odnalezionych w 1945 r. Lokalizacje tych grobów nie zachowały się do naszych czasów.  W oparciu o ostatnie relacje świadków tamtych wydarzeń - okolicznych mieszkańców i działania społeczne, kilka lat temu, w miejscu gdzie mogą znajdować się groby,  ustawiono symboliczny głaz i nazwano je Kwaterą Zapomnianą. Wciąż jednak brakuje dokładnych wskazań miejsc, w których spoczywają ofiary Niemców. 

W oparciu o najnowszą wiedzę i konsultacje z naukowcami, planuje się przeprowadzenie badań wyznaczonych terenów leśnych metodami nieinwazyjnymi, które mogą ujawnić i dokładnie oznaczyć w oparciu o przeprowadzone badania archiwalne wszystkie jamy grobowe znajdujące się w tych lasach. Wyniki tych badań przybliżą badaczy do poznania potencjalnych miejsc pochówków oraz przeprowadzenia tam w przyszłości ekshumacji. Zostaną zastosowane dwie metody badawcze: lotniczy skaning laserowy (nalot wiatrakowca na określony obszar leśny) oraz metoda geometryczna (metoda naziemna).

"Porozumienie w sprawie powierzenia obowiązku utrzymania grobów i cmentarzy wojennych", będące podstawą do przeprowadzenia badań, Gmina Dopiewo podpisała z Wojewodą Wielkopolskim w kwietniu 2023 r. Wojewoda przeznaczył na ten cel kwotę 62 tys. zł.

Aneta Sobczak
Fot. Arch. UG